In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 100.000 mensen de diagnose kanker. Door steeds betere diagnostiek en behandeling neemt het aantal diagnoses en overlevers elk jaar toe. Deze groep patiënten ervaart vaak problemen ten gevolge van de kanker zelf of ten gevolge van de medische behandeling.
Oncologiefysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. Deze therapie richt zich specifiek op het behandelen van bewegingsproblemen ten gevolge van de kanker zelf of ten gevolge van de medische behandeling voor kanker. Voorbeelden van klachten zijn pijn, spanningsklachten, stijfheid van gewrichten en spieren, spierzwakte, conditieverlies en vermoeidheid.
In de curatieve fase is alles gericht op het bestrijden van de kanker. De oncologiefysiotherapeut kan in deze fase helpen bij het beperken of voorkomen van conditieverlies en het verlichten van spanningsklachten.
In de herstelfase gaat het om herwinnen van beweeglijkheid, kwaliteit van leven en het hervatten van activiteiten van het dagelijks leven. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen met een trainingsprogramma om de conditie te verbeteren en adviseren bij het hervatten van werk en sport.
Als de patiënt na een succesvolle behandeling is genezen, zijn er soms wel blijvende gevolgen zoals bewegingsproblemen of vermoeidheid. Goede nazorg is dan van belang. Soms kan de ziekte niet (volledig) worden genezen maar wel onder controle gebracht en gehouden worden. Kanker krijgt dan meer het karakter van een chronische ziekte. Dit heeft fysieke, psychische en sociale gevolgen voor de patiënt. Iedere patiënt moet op eigen wijze leren omgaan met de nieuwe situatie. De oncologie fysiotherapeut behandelt dan voorkomende klachten en ondersteunt en coacht de oncologische patiënt.
De palliatieve fase begint op het moment dat genezing niet meer mogelijk is en de behandeling ook niet meer op genezing wordt gericht. Deze fase kan weken, maanden, maar ook soms jaren duren. De kwaliteit van leven en de wens van de patiënt staat in deze fase centraal. De oncologiefysiotherapeut kan de patiënt helpen om zolang mogelijk een actief leven te leiden.
In de terminale fase wordt duidelijk dat het levenseinde nadert. In deze fase staat het comfort van de patiënt centraal. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen bij het zoeken naar de meest comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid, pijn en angst kunnen verminderen door ontspanningsoefeningen.
Charlotte Klijnstra is oncologie fysiotherapeut, klik hier voor meer informatie over Charlotte.